maandag 30 januari 2023

Vermeer of geen Vermeer?


De nieuwe Vermeer of geen Vermeer? Al een paar maanden weet ik dat ik het niet ben. Is dat  jammer? Natuurlijk, want anders begin ik er niet aan.  Is het erg? Helemaal niet. Het vroeg veel van me en niet alleen kunstzinnig. In een opwelling geef ik me op. De oproep van Dionne Stax kan ik niet weerstaan. 

Het is voorjaar van 2022. We zitten midden in de overgang van Workum naar Hilversum. Allerlei geregel met de naderende verhuizing. En de zoektocht naar een atelierruimte. Dat laatste zorgt voor onrust in mijn kop. Dat eerste zeker niet. In die onrust duikt opeens omroep Max op. Schrijf je in. De Nieuwe Vermeer.  Ik denk nog geen minuut na. Even later heb ik me aangemeld. Uit ijdelheid natuurlijk. Weer een keer op TV.  Wie weet waar het toe leidt. 

De verhuizing slokt alle aandacht op. De zoektocht naar een lekkere plek om te schilderen is een uitdaging. Veel valt af. Te duur. Geen aanlokkelijke plek. Eisen bijstellen. Het lijkt te gaan lukken, maar ik moet wachten. Zet mijn pijlen op de Kortenhoefsedijk. Kortenhoef, dat we 4 jaar geleden achterlieten is opeens weer een optie. Een week voor de verhuizing is de Pinksteroute 's-Graveland en draai ik weer mee op de bekende locatie in Kortenhoef.  Aanhangwagen geritseld en mijn hele atelier in Workum opgepakt. Een week of 2 voor onze remigratie. Met vrienden de Pinksterexpositie opgebouwd en aansluitend bij een maatje het hele spul weer in opslag in Bilthoven. In afwachting van de nieuwe plek. Het is wel bijna zeker dat het Kortenhoef wordt. In een souterrain. Op een goede plek gelukkig. 

Vergeet helemaal dat ik me heb ingeschreven. Zo slokt het me op. Ans en ik zitten in de zon bij het Tolhuis. Mooi blond biertje, bitterballetje en altijd wat te bespreken. Ik zie een gemiste oproep. Onbekend nummer. Helder TV goedemiddag. Waarom heeft u zich nog niet aangemeld voor de masterclass? Ja, geen idee, maar ik doe mee hoor. Beetje euforie. Ik heb de formule van Project Rembrandt in mijn kop zitten. Foute aanname, dat programma was totaal anders van opzet. 

Ik ben geselecteerd voor de Drie Maria's bij het graf van Christus. Jezus. Midden augustus trek in mijn scherpe Toscaanse brogues aan en probeer er verder kunstzinnig uit te zien. Achteraf toch weer te voorzichtig. Bij binnenkomst in de voormalige faculteit Diergeneeskunde in Utrecht zie ik een modepoppetje in mantelpakje Vermeer . Het geel en aquamarijn straalt me tegemoet. Zo trek je aandacht Raaf. Maar om nou net als die hippie op leeftijd met hoofdoek en parel als oorring te gaan lopen draaien. Ik posteer me in een hoek, ga even ergens zitten. Kijk de zaak aan. Een uur lang vermaak ik me met de langzaam binnendruppelende gasten. Er loopt een cameraploeg. Er wordt gefilmd. Kleine interviews. Herken opeens weer dingen. Kijkcijfers Henkie. Interessant kijkvoer. Ik zit naast een jongen met een enorme bos krulhaar. De geluidshengel hangt al boven hem. Of ik even ergens anders ga zitten. Ik zie 2 bekende gezichten. Dames uit Kortenhoef. We zetten het op een bakje thee en wachten de Masterclass af.

Die masterclass was geweldig. Alleen al de locatie. Dionne is felrood vandaag. En lang. En geknipt om ooit het interview met de Koning te doen. Braaf. Pieter Roelofs is de vakman van het Rijksmuseum en Abbie Vandivere van het Mauritshuis weet alles van de kleuren. 50 kunstenaars in de zaal worden ingezeept met de opdracht. Een verdwenen doek tot leven brengen. De sfeer van Vermeer is het belangrijkste. Dat mag met verf, krijt, glas, wol of wat dan ook. Ik maak mijn aantekeningen en krijg al een idee. Om mee te dingen maak je thuis je werk. Ik krijg direct dat gevoel. Ik zit in de verkeerde film. Het wordt nog lastiger. Het doek moet 3 Maria's tonen, de kleuren van Vermeer, de sfeer en moet 142 x 160 cm groot zijn. Dat krijg ik wel vol, maar hoe verplaats ik dat. Als het geselecteerd word door de vakjury mag je het naar Haarlem brengen. Elke week tot eind november deel je je vorderingen met de programmamakers Er wordt wel veel van je verwacht. Ben ik echt zo gek dat ik nu nog blijf meedoen? Ik verlaat de snijzaal met een gemengd gevoel. Je komt niet zomaar in het programma.

We praten als Kortenhoevers nog even wat na en ja hoor, de cameraploeg vindt ons. We hebben het over de enorme afmetingen en hoe we dat gaan aanpakken. We pakken het aan en een week later hebben we elk ons doek en maken een appchat. Beetje van elkaars vorderingen op de hoogte blijven. Maar een atelier heb ik nog niet. En dan opeens. Henk, die ruimte is vrijdag beschikbaar! Hoe kan het samenvallen? Het doek moet via de buren naar binnen. En ook ooit weer naar buiten om naar Haarlem te brengen. Een lege ruimte en een leeg doek. Alles uit de opslag gehaald en overgebracht naar Kortenhoef. 

Eerst maar eens op vakantie. Lekker naar Bretagne. Nog tijd genoeg. Maar wel elke week een update naar de programmamakers. Een foto, een videootje, een vlog. Kijk maar. Ik kom er achter dat ik niet zo lekker vlog.

Als je niets van ons hoort klopt dat hoor. Maar we bekijken echt alles. Geven geen feedback. Dionne stuurt haar vlog. Zo wil ik het ook. Goed overkomen en een strakke presentatie. Mijn beeldhoek is verkeerd. Het geluid rammelt. Het komt niet over. Waar doe ik dit voor? Ik bestudeer Vermeer. Ik zoek een invalshoek. Ik wil opvallen. Ik zoek mijn kracht. Schildersmes, plamuurmes. Dik, ruig, nonchalant. Ondeugend. Die Bijbelse taferelen zitten me niet lekker. Het graf van Jezus en drie van die brave Maria's. Of was die ene geen prostitué? Daar kan ik wat mee. 

Steeds meer raak ik verstrengeld in wat ik kan en wil en niet kan. En in wat ik denk dat de makers interessant vinden. Kleuren van Vermeer? Dat lukt, De sfeer? Lastig. Ik maak een grafkamer met de weggerolde steen op links. Daar komt dan Vermeers licht vandaan. Jezus is gevlogen op die Paasmorgen en de dames zijn ontsteld. Oh ja er moet ook nog een engel in.  Ik loop echt vast. 

Dan is het moment daar dat je er mee stopt. Of nee, je doet nog 1 poging om het minder ondeugend te maken. Dat is niet altijd de goede keus. Nu ook niet. Ik stuur het in en verwacht er niets meer van. En dat klopt. U bent niet geselecteerd. Kan er mee leven. Ik heb wel een lekker groot doek. Ben ik er blij mee? Het is anders. Het is deels wat ik wil. Een groot deel ook niet.  Voorlopig staat het nog op de ezel. Kan er nog van alles mee gaan doen. 



Ik ga het programma wel kijken natuurlijk. Wat hebben de uitverkoren deelnemers er van gemaakt? Vermeer is echt een geweldig schilder geweest. En wat heeft die mevrouw, die het zou borduren, er van gemaakt? Of iemand die met glas aan de gang ging. Ik ben echt benieuwd. En blij dat ik heb meegedaan. Het bracht me een atelier, nieuwe inzichten en een verrassing. De drie Kortenhoefse deelnemers kunnen hun ingezonden werk ophangen in het Gemeentehuis van Wijdemeren in de periode dat het programma wordt uitgezonden. Zijn we toch zichtbaar. 

Komend voorjaar deel ik het doek op in 2 nieuwe doeken en maak er weer wat nieuws van. Maar geen Vermeer meer. Dat ben ik niet.